به نقل از «اقتصاد آنلاین»

کارخانه کود شیمیایی مرودشت مادر صنایع پتروشیمی

تاریخ انتشار: ۹ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۰۹۱۲۰

به گزارش اقتصادآنلاین؛ بیش از نیم قرن از تاسیس کارخانه کود شیمیایی مرودشت شیراز می‌گذرد، کارخانه‌ای که مادر صنعت پتروشیمی ایران است. از آن زمان تاکنون پتروشیمی از تاریخ پر فراز و نشیب خود عبور کرده و امروز به یکی از مهم‌ترین صنایع پایین‌دستی نفت تبدیل شده است. در این گزارش به معرفی تاریخچه این صنعت پرداخته‌ایم که باهم می‌خوانیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ایجاد صنعت پتروشیمی در ایران قدمتی ۵۰ ساله دارد و به دهه ۱۳۳۰ شمسی باز می‌گردد. در اواخر این دهه، وزارت اقتصاد وقت به منظور گسترش صنعت پتروشیمی در کشور، بنگاه شیمیائی کشور را تأسیس کرد و این شرکت در سال ۱۳۳۷ طرح احداث کارخانه کود شیمیائی مرودشت فارس را به اجرا گذاشت. اما از آنجا که رشد این صنعت نیازمند فعالیت‌های تخصصی گسترده‌تر و هماهنگ با صنعت نفت و گاز بود، ضرورت ایجاد سازمانی برای توسعه و هدایت صنعت پتروشیمی مشهود گردید و به همین سبب در سال ۱۳۴۲ شرکت ملی صنایع پتروشیمی با مالکیت دولت و تحت پوشش شرکت ملی نفت ایران تأسیس گردید و کلیه فعالیتهای مرتبط با ایجاد و توسعه صنایع پتروشیمی در این شرکت متمرکز گردید.

بیش از نیم قرن از ورود صنعت پتروشیمی به ایران میگذرد. اواخر دهه 1330 شمسی بود که با دستور وزارت اقتصاد وقت، بنگاه شیمیائی کشور تأسیس شد و احداث کارخانه کود شیمیائی مرودشت در استان فارس به عنوان اولین واحد صنعت پتروشیمی ایران توسط این بنگاه در سال 1337 آغاز شد. کارخانه­ای که سالها بعد با گسترش و توسعه واحدها، پتروشیمی شیراز نام گرفت و به عنوان اولین واحد تولیدی پتروشیمی کشور در تاریخ این صنعت در ایران ماندگار شد. از آنجا که رشد این صنعت نیازمند فعالیتهای تخصصی بیشتر و هماهنگ با رشد صنعت نفت و گاز بود، ایجاد سازمانی برای توسعه و هدایت این صنعت نوپا ضروری شد و در سال 1342 شرکت ملی صنایع پتروشیمی با مالکیت دولت و به عنوان یکی از شرکت­های زیر مجموعه شرکت ملی نفت ایران تأسیس گردید و کلیه فعالیتهای مرتبط با ایجاد و توسعه صنایع پتروشیمی در این شرکت متمرکز شد.

از راه اندازی کارخانه کودشیمیایی مرودشت در سال 1342 تا پیروزی انقلاب اسلامی توسعه این صنعت در قالب سه برنامه عمرانی (56-1343) به اجرا درآمد. از عمده اهداف این سه برنامه تأمین نیاز داخلی کشور به کودهای شیمیائی و برخی مواد پایه شیمیائی و پتروشیمیائی بود. احداث مجتمع­های پتروشیمی رازی (شاهپور)، آبادان، پازارگاد، کربن اهواز (ایران)، خارگ، فارابی(ایران نیپون) و طرح­های توسعه پتروشیمی شیراز و انجام بخش عمده­ای از احداث پتروشیمی بندرامام ( ‌ایران-ژاپن) حاصل این دوره است. در سال 1356 تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی به حدود 3 میلیون تن (محصولات میانی و نهائی) رسید.

مراحل تحول صنعت پتروشیمی در ایران

روند توسعه و تحول صنعت پتروشیمی در ایران شش مرحله مشخص را در بر می گیرد:

پیدایش ( 1342)

گسترش اولیه (1343 تا 1357)

رکود (1357تا 1367)

تجدید حیات و بازسازی (1368 تا 1378)

جهش، تثبیت و توسعه (1379 تا 1387)

خصوصی سازی و تبدیل به سازمان حاکمیتی و نظارتی (1388 – تاکنون)

مرحله پیدایش در سال 1342 با بهره برداری از واحد تولید کود شیمیایی مجتمع پتروشیمی شیراز آغاز شد و در سال بعد نیز شرکت ملی صنایع پتروشیمی تأسیس شد.

در مرحله گسترش اولیه و تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، توسعه این صنعت به اجرا در آمد. از عمده اهداف این دوره، تأمین نیاز داخلی کشور به کود شیمیایی و برخی مواد پایه شیمیایی جدید نظیر دوده، گوگرد، گاز مایع، سود سوز آور، کربنات و بی کربنات سدیم، پی وی سی و مواد نرم کننده پلاستیک بود.

احداث مجتمع های پتروشیمی رازی (شاهپور سابق)، آبادان، پازارگاد، کربن اهواز، خارگ، فارابی (ایران نیپون سابق)، و طرح های توسعه پتروشیمی شیراز و انجام بخش عمده ای از احداث پتروشیمی بندر امام ( ایران ژاپن سابق) حاصل تلاش های این دوره بوده است .

مرحله رکود از سال 1357 آغاز می شود و سال های دفاع مقدس تا اواسط سال 1367 را دربر می گیرد که در پی مشکلات ناشی از جنگ تحمیلی، همزمان فعالیت های تولیدی شرکت نیز به حداقل رسید و عملیات احداث بزرگ ترین مجتمع پتروشیمیایی کشور یعنی پتروشیمی بندر امام متوقف ماند. تنها فعالیت عمده در این دوره تکمیل طرح توسعه پتروشیمی شیراز بود.

مرحله تجدید حیات و بازسازی با اجرای اولین برنامه توسعه جمهوری اسلامی درسال های 1368 تا 1373 آغاز شد و بازسازی مجتمع های آسیب دیده در جنگ تحمیلی با جدیت پیگیری شد و به تدریج، مجتمع های آسیب دیده به بهره برداری رسید. در عین حال بهره برداری شماری از طرح های اساسی شرکت شامل مجتمع های پتروشیمی اصفهان، پتروشیمی اراک و تکمیل مجتمع بندرامام آغاز شد.

متعاقب آن در برنامه پنجساله دوم توسعه در سال های 1374 تا 1378 با بهره برداری از طرح های باقیمانده از برنامه پنجساله اول، تولید سالانه محصولات پتروشیمیایی از 4/2 به 11 میلیون تن در سال رسید.

مرحله جهش، تثبیت و توسعه از سال 1379 آغاز شد. در این دوره، بر پایه تجربیات به دست آمده از اجرای برنامه های اول و دوم، با اجرای برنامه پنجساله سوم و چهارم، احداث طرح های متعددی آغاز شد و از آن میان مجتمع های پتروشیمی تبریز، ارومیه، خراسان، بوعلی سینا، خوزستان، بیستون، فن آوران، امیر کبیر، شهید تندگویان، مارون، پارس، زاگرس، آریا ساسول، نوری (برزویه)، پردیس، جم، کرمانشاه، لاله،کارون و مهر به تولید رسید. علاوه بر آن، فعالیت هایی چون استفاده بهینه از ظرفیت های موجود، توسعه صادرات، ارتقاء جایگاه پتروشیمی در صادرات غیر نفتی و گسترش فعالیت های خصوصی سازی مورد توجه بود.

مقدمات مرحله خصوصی سازی و تبدیل شرکت ملی صنایع پتروشیمی به سازمان حاکمیتی و نظارتی در واقع از سال 1386 و با ابلاغ سیاست های اجرایی اصل 44 قانون اساسی آغاز شد و تعدادی از شرکت ها و مجتمع ها به صـورت جداگـانه به بخـش خصوصی واگـذار شد، اما با تشکیل شرکت هلدینگ پتروشیمی شامل باقی مانده مجتمع ها و شرکت های واگذار نشده،  برای واگذاری یکجا به بخش خصوصی و تداوم فعالیت شرکت ملی صنایع پتروشیمی در قالب سازمان حاکمیتی و نظارتی در سال 1388 تصویب شد.

 

 

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: پتروشیمی شرکت ملی صنایع پتروشیمی مجتمع های پتروشیمی صنعت پتروشیمی پتروشیمی شیراز کارخانه کود کود شیمیایی بهره برداری آغاز شد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۰۹۱۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فرصت سوزی ممنوع! /نوآوری و خلاقیت، کلید فتح بازار‌های جهانی است

احمدرضا حیدرنیا امروز یک شنبه در یک کنفرانس خبری ضمن تشریح دستاورد‌ها و برنامه‌های آتی این شرکت، بر لزوم اتخاذ رویکردی نوین برای مقابله با چالش‌های پیش رو و حضور موفق در عرصه رقابت بین‌المللی تأکید کرد.

او با بیان اینکه صنعت پتروشیمی ایران علی‌رغم تحریم‌های ظالمانه، همچنان از ظرفیت‌های عظیمی برای رشد و توسعه برخوردار است، اظهار داشت: ما با تکیه بر دانش و تخصص داخلی و اتکا به توان جوانان نخبه، می‌توانیم قله‌های موفقیت را در این صنعت فتح کنیم.

مدیرعامل شرکت پتروشیمی شیراز در ادامه با برشمردن موانع موجود در مسیر پیشرفت صنعت پتروشیمی، خاطرنشان کرد: مواردی مانند فرسودگی تجهیزات، بروکراسی‌های اداری، نوسانات نرخ ارز و کمبود نقدینگی، مانند سرعت‌گیر‌هایی هستند که حرکت رو به جلو این صنعت را کند می‌کنند.

حیدرنیا بر ضرورت رفع این چالش‌ها هم تاکید و تصریح کرد: باید با اتخاذ تدابیر هوشمندانه و برنامه‌ریزی دقیق، این موانع را از سر راه برداریم و زمینه را برای جهش تولید و صادرات محصولات پتروشیمی فراهم کنیم.

او در ادامه خاطرنشان کرد: برای استفاده حداکثری از این فرصت، باید به دنبال راه‌حل‌های نوآورانه و خلاقانه برای تولید محصولاتی با کیفیت برتر و قیمت تمام‌شده رقابتی باشیم. همچنین، لازم است با توسعه زیرساخت‌های صادراتی و تسهیل فرآیند‌های مرتبط، حضور خود در بازار‌های جهانی را بیش از پیش تقویت کنیم.

مدیرعامل شرکت پتروشیمی شیراز همچنین با تأکید بر اهمیت سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، استفاده از فناوری‌های نوین، توسعه سبد محصولات با تمرکز بر محصولات با ارزش افزوده بالا، توجه به مسئولیت‌های اجتماعی و حفظ محیط زیست و استقرار نظام‌های مدیریت نوین و کارآمد، گفت: برای بقا و پیشرفت در بازار جهانی، صنعت پتروشیمی ایران باید به دنبال راهکار‌های نوآورانه و خلاقانه در دو بخش مدیریت و محصولات و خدمات باشد.

حیدرنیا بر لزوم استفاده از تجارب افراد کارآمد و خلاق در این حوزه هم تاکید کرد و افزود: برای نوآوری در این صنعت، باید از تجارب افراد کارآمد و خلاق در این حوزه بهره ببریم. همچنین، باید با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی همکاری کرده و از آخرین دستاورد‌های علمی و فناورانه در این صنعت استفاده کنیم. علاوه بر این، باید با استقرار نظام‌های مدیریت نوین و کارآمد، فرآیند‌های تولید و خدمات خود را بهینه کرده و راندمان را افزایش دهیم.

او در بخش دیگری از سخنان خود به ظرفیت‌های بالقوه بازار‌های جهانی پتروشیمی اشاره کرد و گفت: با توجه به رشد تقاضا برای محصولات پتروشیمی در سطح جهانی، فرصتی طلایی برای حضور پررنگ‌تر تولیدکنندگان ایرانی در این بازار‌ها فراهم شده است.

مدیرعامل شرک پتروشیمی شیراز معنقد است که بازار‌های جهانی پتروشیمی ظرف چند سال آینده رشد‌های خوب و چشمگیری را تجربه خواهند کرد و این رشد به‌خصوص در کشور‌های درحال توسعه بیش از سایرین مشهود خواهد بود.

حیدرنیا اضافه کرد: این موضوع سطوح رقابتی در تولید را از یکسو و کسب بازار‌های مختلف از سوی دیگر را افزایش خواهد داد و باعث می‌شود تولیدکنندگان و غول‌های پتروشیمی دنیا طی سال‌های آتی برای کسب این بازار‌ها از استراتژی‌های جدید، متنوع و کالا‌های باکیفیت‌تر و با هزینه کمتر استفاده کنند.

او اظهار داشت: در چنین مسیری آینده تولیدکنندگان ایرانی که با انواع چالش‌های مختلف در زمینه تولید و صادرات روبه‌رو هستند چگونه خواهد بود؟ از چالش‌های حوزه خوراک گرفته تا حمل‌ونقل و تا موانع مرتبط با سیاست‌های دولتی و… موضوعاتی هستند که مانند یک سرعت گیر در این مسیر رقابتی عمل خواهند کرد.

مدیرعامل پتروشیمی شیراز در ادامه با اشاره به این موضوع گفت: با توجه به چالش‌های پیش روی صنعت پتروشیمی ایران، باید از فرصت‌های پیش رو نیز به نحو احسن استفاده کرد. بازار‌های جهانی پتروشیمی در حال رشد هستند و این فرصتی مناسب برای تولیدکنندگان ایرانی است تا سهم خود را از این بازار‌ها افزایش دهند. برای این کار، باید به دنبال راهکار‌های نوآورانه و خلاقانه برای تولید محصولات باکیفیت‌تر و با هزینه کمتر باشیم. همچنین، باید با رفع چالش‌های موجود مانند مشکلات مربوط به تأمین خوراک، موانع صادرات و بروکراسی‌های اداری، مسیر را برای حضور موفق در بازار‌های جهانی هموار کنیم. "

حیدرنیا در بخش پایانی این نشست، ابراز امیدواری کرد که با همدلی و تلاش تمام دست‌اندرکاران، شاهد شکوفایی هرچه بیشتر صنعت پتروشیمی ایران و حضور موفق تولیدکنندگان ایرانی در عرصه رقابت بین‌المللی باشیم.

باشگاه خبرنگاران جوان فارس شیراز